grafika tła
Strona główna > Trochę o ornitologi i nie tylko > Szczęśliwy dom, gdzie bociany są

Szczęśliwy dom, gdzie bociany są

„Bocian jaki jest, każdy widzi”… parafrazując pewne znane porzekadło, spróbujmy jednak przyjrzeć się bliżej tym pięknym i mądrym ptakom.

Najlepiej nam znany i chyba najbliższy sercu jest bocian biały (ciconia ciconia). Co roku, gdy tylko stopnieją pierwsze śniegi wpatrujemy się z utęsknieniem w niebo licząc, iż dostrzeżemy tam smukłe, czarno-białe sylwetki. Jadąc samochodem, autobusem czy pociągiem, mimowolnie spoglądamy przez okno, z nadzieją, że zastaniemy tam typowy, sielski obrazek: łąka, kilka krzaków a pomiędzy nimi brodzi bocian Wojtek z rodziną. Taki widok w naszych sercach budzi radość i poczucie, że wszystko jest na swoim miejscu.

Bociany w krajobrazie polskiej wsi

Bociany od zawsze były nam bardzo bliskie. Zwiastowały koniec zimy, były - i są nadal- symbolem szczęścia i powodzenia. Jednym z najbardziej powszechnych wierzeń na temat bocianów jest to, że zakładają swoje gniazda tylko w gospodarstwach ludzi szczerych, uczciwych i dobrych, co potwierdza przysłowie „Szczęśliwy dom, gdzie boćki są” . Mino iż w dzisiejszych czasach często zapominamy o starych ludowych mądrościach, to nadal z wielką radością witamy je pod swoim dachem. Inne przesądy łączą pojawienie się bocianów z przyjściem na świat potomka, pojawieniem się drugiej połówki lub obfitymi zbiorami.

bocian na łace

Fot. Ornitolog Wyszków. Bocian czarny w Kamieńczyku.

Zwyczaje lęgowe bocianów

Bociany przylatują do nas na przełomie marca i kwietnia. Rzadko budują nowe gniazda, przeważnie wracają do starych. Najpierw pojawia się samiec i czekając na partnerkę broni gniazda przed innymi bocianami . Dopiero kiedy jego partnerka się pojawi naprawiają je i powiększają. Pod koniec kwietnia dorosłe osobniki składają 3 do 6 jaj, które są wysiadywane na zmianę przez oboje rodziców. Po około miesiącu młode boćki wykluwają się, a po kolejnych dwóch zaczynają opuszczać gniazdo.

Dla bocianów, priorytetem w wyborze miejsca osiedlenia jest dostępność pożywienia. Zasiedlają głownie tereny podmokłe, rolne gdzie, jako ptaki drapieżne, mogą szybko i łatwo coś upolować zarówno dla siebie jak i dla potomstwa. Tak jak przy wysiadywaniu jaj, rodzice dzielą się karmieniem młodych. Odżywiają się wszystkim co pływa, skacze czy biega i jest dość małe by to połknąć. W ich diecie znajdują się więc:

  • ryby,
  • raki,
  • żaby,
  • zaskrońce
  • myszy,
  • zaś młode są karmione bardziej lekkostrawnymi dżdżownicami i owadami.

bocian czarny w locie

Fot. Ornitolog Wyszków. Gniazdo bociana nad Bugiem.

Od kwietnia do sierpnia

Bociany zostają w Polsce mniej więcej 5 miesięcy. Pod koniec sierpnia wracają do zimowisk w Afryce. Patrząc na odlatujące w szyku bociany, mamy nadzieję, że za kilka miesięcy wrócą do nas i do swoich gniazd. Do swojej ojczyzny, ponieważ co piąty bocian jest Polakiem i do „swoich ludzi” którzy wyczekują z niecierpliwością swoich pierzastych sąsiadów.